بررسی اثر گیاه میزبان روی رشد، شایستگی تولید‌مثلی و نسبت جنسی زنبور پارازیتویید Diadegma semiclausum (Hymenoptera: Ichneumonidae)
عنوان دوره: بیست و یکمین کنگره گیاه پزشکی ایران
نویسندگان
چکیده
زنبور پارازیتویید Diadegma semiclausum از پارازیتوییدهای مهم مرحله لاروی بید کلم Plutella xylostella L. (Lepidoptera: Plutellidae) در ایران می‌باشد. اثرات پنج رقم گیاه میزبان رایج بید کلم، شامل کلم چینی (Brassica campestris var. pekinensis cv. Spring smile)، کلزا اوکاپیBrassica napus cv. Okapi) ) ، کلزا هایولا (B. napus cv. Hayula 308) کلم‌گل آریزونا (B. oleracea var. botrytis cv. Arizona ) و کلم بروکلی ( Brassica oleracea var. italica )، روی برخی پارامترهای زیستی زنبور پارازیتویید بررسی شد. مطابق نتایج، بیش‌ترین طول دوره تخم+ لاروی پارازیتویید زمانی بود که لارو بیدکلم روی ارقام کلزا تغذیه می‌کرد، در حالی‌که با تغذیه لارو بیدکلم روی کلم‌گل (47/8 روز) و کلم‌چینی (61/8 روز)، طول این دوره رشدی به کم‌ترین مقدار خود رسید. ارقام گیاهی مذکور روی طول عمر زنبورهای ماده تاثیر داشتند که بیش‌ترین طول عمر حشرات ماده زنبور روی لارو بیدکلم تغذیه کرده از کلم‌چینی (44/20 روز) بود. بیش‌ترین تعداد تخم گذاشته شده توسط هر حشره ماده پارازیتویید روی لاروهای بید کلم تغذیه کرده از کلم چینی(6/299 تخم) و کم‌ترین تخم زنبور روی میزبان‌هایی بود که از کلزا اوکاپی (38/154 تخم)، کلزا هایولا (67/136 تخم) و کلم بروکلی (9/149 تخم) تغذیه داشتند. ارقام کلم‌چینی و کلم‌گل باعث افزایش درصد پارازیتیسم زنبور پارازیتویید شدند. نتایج نشان داد نسبت جنسی نتاج در این زنبور که به‌طور معمول به سمت تولید افراد نر تمایل دارد، تحت تاثیر گیاه میزبان قرار می‌گیرد. بیش‌ترین درصد ماده‌زایی پارازیتویید به ترتیب روی گونه‌های کلم‌گل ( 3/36 درصد) و کلم‌چینی (8/33 درصد) بوده و کم‌ترین درصد خروج حشرات ماده در دو رقم کلزای اوکاپی (7/21 درصد) و هایولا (6/24 درصد) صورت گرفت. بر اساس نتایج این پژوهش، پیشنهاد می‌شود دو گونه گیاهی کلم‌چینی و کلم‌گل که به ترتیب با بهبود زادآوری و تولید نتاج ماده بیشتر، می‌توانند باعث افزایش کارایی پارازیتویید شوند برای پرورش انبوه این زنبور مورد استفاده قرار گیرد.
کلیدواژه ها
گیاهان میزبان؛ Plutella xylostella؛ Diadegma semiclausum؛ کارآیی پارازیتویید؛ نسبت جنسی؛ کنترل بیولوژیک