بررسی نقش حشرات در بروز عارضه لکه‌های قرمز و بدشکلی میوه‌های سیب در باغ‌های سمیرم
عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران
نویسندگان
چکیده
در سالهای اخیر عارضه‌ای جدید به‌صورت لکه‌های قرمز و بدشکلی روی میوه در باغ‌های تجاری سیب سمیرم شیوع یافته است. این عارضه سبب کاهش بازارپسندی میوه‌ها شده است. بررسی‌های مقدماتی نشان داده بود که در باغات سیب منطقه خسارت چند گروه از حشرات (شامل شته‌ها، سن‌ها و سنکها) به‌صورت علائم موردنظر روی میوه‌ها می‌باشد. در این مطالعه نقش حشرات مختلف در بروز این عارضه بررسی گردید. به این منظور شاخه‌های درختان سیب که روی آنها میوه‌های تازه تشکیل‌شده بود، در ابتدای فصل از وجود همه حشرات فعال به‌جز شته‌ها پاک شده و سپس این شاخه‌ها با آستین توری پوشانده شد. همزمان شاخه دیگری از همان درخت انتخاب و پس از حذف همه حشرات فعال روی آن، با آستین توری پوشانده شد. آستین‌های توری روی دو رقم رد دلیشز و گلدن دلیشز، هر کدام در 5 تکرار در دو منطقه از شهرستان سمیرم نصب شد. هر تکرار یا درخت شامل دو آستین توری آلوده و غیر آلوده بود. علائم ناشی از برخی عارضه‌ها که در سیب با کمبود عناصر غذایی همراه است به‌ویژه لکه چوب‌پنبه‌ای و لکه تلخ ممکن با خسارت سن‌های Pentatomidae اشتباه شوند. بنابراین در نمونهبرداریهای متوالی از باغات هر منطقه، نمونه میوه‌های حاوی علائم لکه قرمز یا بدشکلی جمعآوری و به آزمایشگاه منتقل گردید. در آزمایشگاه نسبت به تفکیک علائم اقدام و با توجه به مشخصات لکه‌ها و نحوه پراکنش آنها روی میوه، عامل یا عوامل مؤثر در بروز این لکه‌ها شناسایی شد. نتایج نشان‌دهنده خسارت شته سبز سیب، Aphis pomi de Geer به‌صورت نقطه گرد قرمز رنگ روی سطح پوست میوه درون آستین‌های توری بود. مجموع علائم (کلونی شته، پیچیدگی شاخ و برگ آلوده، و عسلک ترشح‌شده) خسارت شته‌ها را با علائم ناشی از اختلالات کلسیمی متمایز می‌نمود. خسارت ناشی از سن‌ها و سنکها ( وMiridae Pentatomidae) به‌صورت موضعی در برخی باغات جلب توجه می‌نمود. خسارت اصلی بدشکلی میوه (عارضه صورت گربهای) مربوط به سنک Campylommma verbasci (Meyer- Duer) (Hemiptera: Miridae) بود. این خسارت به‌طور عمومی در باغاتی دیده شد که کف باغ و یا حاشیه آنها دارای پوشش سبز و یا علف هرز فراوان بودند. در برخی باغات سیب نوعی علائم شبیه خسارت سن‌ها دیده شد. این علائم به‌طور عمومی روی بیشتر درختان باغات بازدید شده مشهود بود، درحالی‌که در این باغات تعداد بسیار معدودی از سن‌های Pentatomidae جمعآوری شد. بررسی دقیق نمونههای جمع‌آوری‌شده در آزمایشگاه ازنظر مسیر لوله تغذیه و همچنین نحوه پراکنش لکه‌ها روی میوه نشان داد که این علائم به سن‌ها مربوط نبوده و درواقع علائم بیماری‌های وابسته به اختلالات کلسیمی مانند بیماری لکه تلخ می‌باشد.
کلیدواژه ها