زیست‌شناسی و فراسنجه‌های جدول زندگی سن شکارگر Nabis pseudoferus
عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران
نویسندگان
چکیده
جدول زندگی به بررسی تغییرات کمی جمعیت حشرات در طول یک نسل یا نسل‌های متوالی می‌پردازد و می‌تواند عوامل موثر در تغییرات جمعیت را مشخص کند. از طرف دیگر مطالعه جدول زندگی اطلاعات جامعی را در باره رشد و نمو ، زنده‌مانی و زادآوری جمعیت فراهم می‌کند. بر این اساس ،جدول زندگی می‌تواند با کمک به شناخت زیست شناسی و پتانسیل تولید مثلی دشمنان طبیعی، نقش بسیار مهمی در موفقیت برنامه‌های مدیریت کنترل آفات داشته باشد. سن شکارگر Nabis pseudoferus (Rename) (Hem.: Nabidae)،یکی از شکارگران مهم شته‌ها و دیگر حشرات راسته خرطوم مفصلی‌ها، تخم و لارو بالپولک‌داران ازجمله پروانه مینوز گوجه فرنگی است. در این پژوهش برخی فراسنجه‌های جدول زندگیسن شکارگر Nabis pseudoferus در شرایط آزمایشگاهی در دمای 1±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 درصد و دوره نوری 16:8 (تاریکی و روشنایی) ساعت با تغذیه از تخم پروانه بید آرد Ephestia kuehniellaبه عنوان طعمه آزمایشگاهی مطالعه شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از تئوری جدول زندگی دوجنسی سن – مرحله زندگی انجام شد. نتایج بدست آمده نشان داد که میانگین طول دوره انکوباسیون تخم، مراحل سن اول، دوم، سوم، چهارم، پنجم پورگی و طول عمر حشره کامل به ترتیب 039/0±16/11 ،133/0±55/3، 098/0±02/4، 075/0±49/3، 079/0±91/3، 105/0±43/7 ،2/1±3/33روز برآورد شد. طول دوره زندگی از مرحله تخم تا مرگ حشرات کامل برای حشرات نر 64/1±4/65، و برای حشرات ماده 76/1±64/69 روز محاسبه شد اختلاف معنی داری با هم نداشتند. برای حشرات ماده، طول دوره پیش از تخم ریزی حشرات کامل 59/1±24/18 روز، کل دوره پیش از تخم‌ریزی 5/1±88/52 روز و تعداد روزهای تخم‌گذاری 28/1±12/9 روز برآورد شد. میزان تخم‌گذاری به ازای هر فرد ماده 86/7±82/44 عدد تخم می‌باشد. مقادیر آماره‌های جدول زندگی شامل نرخ ذاتی افزایش طبیعی،نرخ خالص تولید مثل، نرخ ناخالص تولید مثل، نرخ محدود افزایش جمعیت و طول دوره یک نسل به ترتیب 00396/0±043693/0 برروز، 72115/2±68553/12 تخم به ازای هر فرد، 928/6±17/35 تخم به ازای هر فرد، 00413/0±044662/1 برروز و 915/0±143/58 روز تخمین زده شد. نرخ بقا برای مراحل تخم، پوره‌های سن اول تا پنجم و حشرات کامل نر و ماده به ترتیب 1، 8679/0، 8616/0، 5786/0، 5472/0، 283/0 و2453/0 شد. نرخ‌های مرگ و میر، بقاء و تولد نیز به ترتیب 017/0، 983/0و 0617/0محاسبه شدند.باتوجه به نتایج حاصله به نظر می‌رسد امکان پرورش انبوه سن شکارگر N.pseudoferus در شرایط آزمایشگاهی با تغذیه از تخم پروانه بید آرد امکان‌پذیر می‌باشد.
کلیدواژه ها