تأثیر خصوصیات ظاهری بسترهای حامل میزبان، بر برخی از ویژگی های زیستی زنبور پارازیتوئید Trichogramma embryophagum (Hymenoptera: Trichogrammatidae)
عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران
نویسندگان
استادیار گروه حشره شناسی
چکیده
اجرای موفق یک برنامه کنترل بیولوژیک با استفاده از پارازیتوئیدها در گرو ارزش و اهمیتی است که باید معطوف پرورش انبوه این حشرات شود. از جمله مهم‌ترین اصولی که در تولید انبوه پارازیتوئیدها باید مورد توجه قرار گیرد، قابلیت این حشرات در جستجوی میزبان است. در واقع، چشم پوشی از این ویژگی، به دلیل تغییری که در رفتار پارازیتوئیدها به وجود می‌آورد، می‌تواند منتهی به شکست در پرورش انبوه به صورت تجاری شود. یکی از شناخته شده ترین و با اهمیت ترین پارازیتوئیدها گونه‌های Trichogramma (Hym.: Trichogrammatidae) هستند که شمار زیادی از حشرات آفت را از طریق پارازیته کردن تخم هایشان کنترل می‌کنند. در بررسی حاضر، تأثیر ویژگی بسترهای مختلف بر پارامترهای مختلف بیولوژیکی Trichogramma embryophagum (Hym: Trichogrammatidae) در شرایط آزمایشگاهی مورد ارزیابی قرار گرفته است. این آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با پنج تیمار و 30 تکرار در شرایط کنترل شده (دمای C°1±25، رطوبت نسبی 5±50 درصد و نسبت روشنایی به تاریکی 16 به 8 ساعت) انجام گرفت. تیمارها شامل کاغذ کالک، کاغذ حوله‌ای، کاغذ روغنی و کاغذ کاهی بودند. از مقوای سفید هم به عنوان شاهد استفاده شد. روی هر کدام از این بسترها، 40 عدد تخم تازه (24 ساعته) (Lepidoptera: Pyralidae) Sitotroga cerealella Oliver با چسب بی‌بو و بی‌رنگ چسبانده شد و هر کدام از بسترها جداگانه درون لوله‌‌های شیشه‌ای در دار قرار داده شدند. بسترهای حاوی تخم میزبان روزانه با بسترهای جدید دارای تخم جایگزین می‌شدند. در داخل هر لوله یک زنبور قرار داده شد و در اختیار زنبورها مخلوط آب-عسل قرار داده شد. در این آزمایش، نرخ پارازیتیسم و طول عمر ماده‌ها تا زمان مرگ آخرین زنبور ماده، روزانه ثبت شد. آنالیز داده‌ها و مقایسه میانگین با استفاده از نرم افزار SAS اندازه گیری و سطح اختلاف معنی‌دار بین تیمارها در سطح 01/0 برآورد شد. به طور میانگین بیشترین و کمترین نرخ پارازیتیسم مربوط به کاغذ کالک و کاغذ کاهی بود که به ترتیب 62/3± 94/31 و 89/0± 11/8 تخم را پارازیته کردند. همچنین، بیشترین و کمترین طول عمر ماده‌های آزمایشی مربوط به کاغذ کالک و کاغذ حوله‌ای بود که به طور میانگین به ترتیب 1/2±76/14 روز و 62/0±15/6 روز را نشان می‌دادند. بر طبق نتایج به دست آمده این گونه استدلال می شود که خصوصیات فیزیکی کاغذ کالک، از جمله شفاف و یکنواخت بودن سطح آن، سبب تسهیل رفتار جستجوگری زنبور پارازیتوئید ماده در یافتن میزبان خود می‌شود. بنابراین، استفاده از کاغذ کالک می‌تواند بستر مناسب تری برای پرورش زنبورهای پارازیتوئید T. embryophagum باشد.
کلیدواژه ها