بررسی تلفیق روش‌های به نژادی و به زراعی و کاهش سموم شیمیایی در کنترل بیماری لکه موجی سیب زمینی در اصفهان
عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران
نویسندگان
چکیده
بیماری لکهموجی یکی از بیماریهای قارچی مهم محصول سیب زمینی در سراسر جهان به شمار می‌آید که انتشار جهانی داشته و در مزارع سیب‌زمینی کاری ایران شیوع قابل توجهی دارد و در اثر دو گونه قارچی Alternaria alternata و Alternaria solani ایجاد می شود. با توجه به اهمیت اقتصادی محصول سیب زمینی در کشور، لازم است که تدابیر مدیریتی برای کنترل بیماری مهم لکه موجی اتخاذ گردد. با توجه به اهمیت توسعهی کشاورزی پایدار، بایستی با اعمال برنامه های مدیریتی با صرفه اقتصادی، قابل اجرا در سطح وسیع و نیز قابل قبول توسط کشاورزان و نیز در راستای کاهش مصرف سموم روش های به نژادی و به زراعی را در اولویت قرار داد (روش های مدیریت و کنترل تلفیقی). بر این اساس، در منطقه فریدن اصفهان در دو سال زراعی، مطالعاتی بر مبنای تاریخ کاشت، نوع آبیاری، نحوه کاشت، مقاومت ژنتیکی ارقام و در سه سال زراعی، مطالعاتی مبنی بر مبارزه شیمیایی با چند قارچ‌کش حفاظتی و سیستمیک انجام یافت. کلیه آزمایشات به صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار و 7 تیمار انجام گرفت. نتایج حاصله نشان داد که کلیه فاکتورهای استفاده شده اثر بسیار عالی در کاهش بیماری داشتند و عملکرد محصول در واحد سطح افزایش یافت. همچنین مشخص گردید که نوع آبیاری، رقم و تاریخ کاشت روی بیماری اثر معنی داری داشته اند. استفاده از آبیاری بارانی و قطره‌ای به ترتیب نسبت به آبیاری نشتی به طرز قابل توجهی موجب کاهش بیماری شدند. کشت دو ردیفه و یک ردیفه اثر قابل توجهی در بر نداشت. تأخیر یک ماهه و دو هفته ایی در تاریخ کاشت به ترتیب با 77 و 84 درصد شدت بیماری اثر به سزایی در کاهش توسعه بیماری داشت. استفاده از ارقام مقاوم و یا متحمل به ترتیب شامل دیامونت، گرانولا، مارادونا، پیکاسو، کایزر موجب کاهش چشمگیر بیماری گردید. در خصوص قارچ‌کش‌های کم‌مصرف شامل، قارچ کش تری فلوکسی استروبین (WG 50 درصد) به میزان 250 و 200 گرم در هکتار به ترتیب مؤثرترین قارچ‌کش در کنترل بیماری لکه موجی سیب زمینی بود. بررسی اثر متقابل شاخص های فوق نشان داد که تلفیق روش‌های به نژادی، به زراعی و شیمیایی نه تنها موجب کاهش بیماری به طور قابل توجه می‌گردند، بلکه اثرات سوء زیست محیطی را نیز کاهش خواهد داد. لذا، با توجه به این که همیشه یک روش مدیریتی بیماری ها، به طور مداوم امکان پذیر نمی باشد، چرا که مشکلات مربوطه مثل ایجاد مقاومت در عامل بیماری را در بر خواهد داشت.
کلیدواژه ها