دوره رشدی مراحل نابالغ پروانه برگخوار توت،Glyphodes pyloalis (Lepidoptera: Pyralidae)، در دماهای ثابت

عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران

پروانه برگخوار توت، Walker Glyphodes pyloalis، یک آفت اختصاصی درختان توت بوده و طی سال‌های اخیر به توتستان‌های شمال کشور خسارت زیادی وارد کرده است. این آفت اخیراً به یک نگرانی جدی برای صنعت کرم ابریشم کشور تبدیل شده است. به منظور پیش‌آگاهی زمان وقوع مراحل مختلف زیستی این آفت، دوره رشد و نمو تمام مراحل نابالغ پروانه برگخوار توت در دماهای 12، 16، 20، 24، 28، 30، 32 و 36 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 10 ± 70 درصد و دوره نوری 16:8 ساعت (روشنایی به تاریکی) در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. بین 10 تا 20 جفت پروانه برگخوار توت در قفس تخمریزی (50×50×50 سانتی متر) قرار گرفتند. برای تهیه تخم‌های هم‌سن در قفس تخمریزی، برگ توت و پنبه آغشته به آب و عسل 10 درصد در اختیار پروانه‌ها قرار گرفت تا تخمریزی صورت گیرد. تخم‌های با طول عمر کم‌تر از 24 ساعت برای شروع آزمایش استفاده شدند. بسته به شرایط دمایی بین 80 تا 300 تخم هم‌سن پروانه برگخوار توت به صورت روزانه بررسی شدند. پس از تفریخ تخم‌ها برگ توت تازه بریده شده (رقم محلی) در اختیار لاروها قرار گرفت. برگ‌ها در دماهای 16 تا 24 درجه سلسیوس یک روز در میان و در دماهای 28 تا 36 درجه سلسیوس به صورت روزانه تعویض شدند. ثبت مراحل مختلف زندگی و تلفات هر دوره به صورت روزانه صورت گرفت. نتایج نشان داد که در دمای 36 درجه سلسیوس هیچ تخمی تفریخ نشد. اگرچه در دمای 12 درجه سلسیوس تخم‌ها تفریخ شدند، لاروهای تازه تفریخ شده قادر به بقا نبوده و وارد سن بعد نشدند. همچنین در دمای 16 درجه سلسیوس، نمو آفت احتمالاً به دلیل بروز پدیده دیاپوز در مرحله پیش شفیرگی متوقف شد. در دماهای 20 تا 32 درجه سلسیوس آفت با موفقیت به دوره بلوغ رسید. میزان بقای کل مراحل نابالغ از 25 درصد در دمای 32 درجه سلسیوس تا 65 درصد در دمای 28 درجه سلسیوس متغیر بود. علاوه بر این طول دوره نمو کل مراحل نابالغ در پنج دمای 20، 24، 28، 30 و 32 درجه سلسیوس به ترتیب 23/0±62/46، 17/0±34/29، 17/0±47/24، 20/0±04/22 و 25/0±43/22 روز به دست آمد. نتایج نشان داد که لاروهای آفت در دماهای 16، 30 و 32 درجه سلسیوس دارای یک سن اضافه (سن ششم) بودند در حالی که در دماهای 20 تا 28 درجه سلسیوس، دوره لاروی طی پنج سن تکمیل شد. نتایج پژوهش حاضر می‌تواند در درک فنولوژی وابسته به دمای کرم برگخوار توت به منظور اجرای برنامه مدیریتی کارآمد اطلاعات ارزشمندی را در اختیار قرار دهد.

پروانه برگخوار توت؛ پوست اندازی اضافی؛ دوره رشدی