تاثیر تراکم‌ بوته قیاق (Sorghum halepense L.) و تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت در منطقه مغان

عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران
نویسندگان
چکیده
به منظور مطالعه تاثیر تاریخ کاشت ذرت در تلفیق با تراکم‌ علف‌هرز قیاق بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت رقم 704، آزمایشی به صورت طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار، در منطقه مغان اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل 5 تراکم‌ علف‌هرز قیاق (0، 4، 8، 12 و 16 بوته در متر مربع) و دو تاریخ کشت ذرت به فاصله 40 روز از یکدیگر (18 اردیبهشت و 28 خرداد) بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر اصلی تاریخ کشت ذرت بر صفات عملکرد، ارتفاع بوته، طول بلال و شاخص سطح برگ ذرت تاثیر معنی‌داری داشته ولی برای صفات بیوماس، شاخص برداشت، قطر ساقه و قطر بلال ذرت اختلاف معنی‌داری مشاهده نگردید. در اثر اصلی تراکم علف‌هرز قیاق، به غیر از صفت شاخص سطح برگ ذرت، برای بقیه صفات اندازه‌گیری شده ذرت اختلاف معنی‌دار بدست آمد. همچنین اثر متقابل تاریخ کاشت ذرت×تراکم قیاق نشان داد که برای صفات عملکرد، بیوماس، ارتفاع بوته، طول بلال، قطر بلال و شاخص سطح برگ ذرت اختلاف معنی‌داری بدست آمد. نتایج مقایسه میانگین‌ها نشان داد که بیشترین عملکرد دانه ذرت مربوط به تیمار شاهد (تراکم 0 قیاق) در تاریخ کشت دوم ذرت و کمترین عملکرد دانه ذرت مربوط به تاریخ کاشت اول ذرت × تراکم 16 قیاق در متر مربع بدست آمد. پس از تیمار شاهد، بیشترین عملکرد دانه ذرت متعلق به تاریخ کاشت دوم × تراکم 4 قیاق بود. بیشترین مقدار شاخص برداشت و قطر بلال ذرت در تاریخ کاشت اول و دوم، در تراکم4 قیاق در مترمربع و کمترین میزان شاخص برداشت در تاریخ کاشت اول × تراکم 12 قیاق و تاریخ کاشت دوم × تراکم 16 قیاق مشاهده گردید که از این نظر می‌توان به توان رقابتی بالای ذرت در تراکم 4 قیاق اشاره نمود. بیشترین ارتفاع بوته ذرت (239 سانتی‌متر) در تیمار شاهد در تاریخ کاشت اول و کمترین مقدار آن در تاریخ کاشت دوم × تراکم 16 قیاق (5/118 سانتی‌متر) اندازه‌گیری شد. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که بیشترین قطر ساقه ذرت مربوط به تیمار شاهد در تاریخ کاشت دوم و اول بوده و کمترین قطر ساقه مربوط به تراکم 16 قیاق در کشت دوم ذرت بود. تاریخ کاشت اول در تراکم4 قیاق، پس از تیمار شاهد بیشترین طول بلال و شاخص سطح برگ ذرت را داشته و کمترین میزان طول بلال نیز در تاریخ کاشت دوم در تراکم16 قیاق و کمترین میزان شاخص سطح برگ مربوط به تاریخ کاشت اول و دوم در تراکم 16 قیاق بود. با توجه به اهمیت کنترل تلفیقی علف‌های هرز جهت ارائه راهکارهایی برای کاهش مصرف سموم شیمیایی، نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از تاریخ کاشت دقیق می‌تواند به طوری موثری توان رقابتی ذرت در مقابل علف‌هرز قیاق را بهبود بخشد.
کلیدواژه ها