کنترل تلفیقی شب‌پره‌ی هندیPlodia interpunctella (Lep.: Pyralidae) با استفاده از امولسیون سیر و دماهای پایین
عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران
نویسندگان
1هیئت علمی
2هیأت علمی گروه گیاهپزشکی
3اداره حفظ نباتات فارس
چکیده
هر ساله به‌طور متوسط 10 تا 20 درصد محصولات کشاورزی در انبار‌ها به‌وسیله‌ی آفات و سایر عوامل زیان‌آور از بین می‌روند. امروزه، تحقیقات در جهت استفاده از فرمولاسیون‌های گیاهی متمرکزند که در مقایسه با سموم شیمیایی خطرات بسیار کمتری را روی محیط‌زیست و مصرف‌کنندگان دارند. شب‌پره‌ی هندی Plodia interpunctella (Hübner)از آفات مهم محصولات انباری می‌باشد. در پژوهش حاضر، اثرات کشندگی عصاره‌ی روغنی سیر (سیرینول) و دماهای پایین در زمان‌های مختلف روی لاروهای این آفت مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه‌های مورد آزمایش در دمای 1 ± 27 درجه‌ی سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد و شرایط 14 ساعت روشنایی و 10 ساعت تاریکی قرار داده شدند. در مرحله‌ی اول، هر واحد آزمایشی شامل یک پتری‌دیش 8 سانتی‌متری با کاغذ صافی بود که به غلظت‌های 50، 60، 70، 80، 85 و 90 % سیرینول آغشته و در هر یک 10 لارو سن چهار رهاسازی شده بود. آزمایش‌ها در قالب طرح کاملاً تصادفی با 8 تیمار و 4 تکرار انجام پذیرفت. تجزیه‌ی آماری داده‌ها با استفاده از برنامه‌ی پروبیت و نرم افزار رایانه‌ای SPSS19 انجام گرفت. میزان مرگ و میر لاروها پس از 24، 48 و 72 ساعت تعیین گردید. مقادیر LC50، به ترتیب برابر با 904/87، 716/78 و با 731/67 پی‌پی‌ام محاسبه گردید. در مرحله‌ی دوم، درصد تلفات لاروهای سن چهارم P. interpunctella پس از 24، 48، 72، 96، 120، 144 و 168 ساعت سرمادهی در دمای 0 و 2 درجه‌ی سلسیوس به‌ترتیب (0، 0، 5، 5/7، 5/7، 10 و 5/12) و (0، 0، 0، 5/2، 5/2، 5 و 5/7) درصد برآورد گردید. در مرحله‌ی سوم پس از ایجاد شوک سرمایی، لاروها با غلظت‌های اصلی سیرینول (60، 70، 80، 85 و 90 %) در زمان‌های مختلف (24، 48 و 72 ساعت) تیمار شدند. در این مرحله تیمار شاهد در شرایط محیطی و بدون اضافه کردن سیرینول در نظر گرفته شد. داده‌های این قسمت با طرح کاملاً تصادفی در قالب آزمایش‌های فاکتوریل آنالیز شدند. با تجزیه واریانس اثر متقابل غلظت، دما و زمان سرمادهی مشخص گردید که میانگین درصد تلفات در حالت تلفیقی دمای پایین و غلظت‌های مختلف سیرینول نسبت به حالتی که امولسیون روغنی سیر به تنهایی به‌کار می‌رود بیشتر است. بر همین اساس، استفاده از روش‌های فیزیکی مانند دماهای پایین می‌تواند به عنوان ابزاری مؤثر به‌منظور افزایش کارایی ترکیبات گیاهی در کنترل آفات انباری مد نظر قرار گیرد.
کلیدواژه ها