جداسازی و شناسایی باکتری Rhizobium از گره‌های ریشه ی توسکا در مازندران

عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران
نویسندگان
چکیده
استفاده از گونه‌های تثبیت کننده ازت به دلیل تولید نیتروژن زیاد، جبران کننده‌ی مناسبی برای افزایش نیتروژن در خاک‌های فقیر می‌باشد. توسکای ییلاقی ( Alnus subcordata ) یکی از گونه‌های تثبیت کننده ی ازت است که دارای رشد سریعی بوده و در اصلاح و افزایش ذخیره مواد غذایی خاک بسیار موثر است. بر اساس آمار بیشترین سطح جنگل‌کاری در جنگل‌های شمال به گونه توسکای ییلاقی اختصاص دارد. ریشه‌ی توسکا دارای گره‌های تیپ آلنوس مرجانی شکل با انشعابات دو شاخه است که محل تثبیت ازت خاک می‌باشد. معلوم شده که باکتری‌های همراه به وسیله‌ی القای پیچش تار کشنده و یا احتمالا بهبود pH ریزوسفر تشکیل گرهک در توسکا را افزایش می‌دهند. برای شناسایی باکتری‌‌های همراه گرهک‌های ریشه در تابستان سال 1393 از گره‌ها‌ی ریشه‌ی درخت توسکای ییلاقی از جنگل‌های ساری نمونه-برداری شد. نمونه‌ها به آزمایشگاه منتقل و پس از شست و شو و ضدعفونی سطحی چند مرتبه با آب مقطر استریل شسته شد. پوسته ی بیرونی گره‌ها جدا شده و در یک پتری حاوی مقداری آب مقطر استریل به کمک تیغ خرد و نمونه به‌‌مدت 30 دقیقه در دمای اتاق نگهداری شد. قطراتی از سوسپانسیون توسط یک لوپ استریل روی محیط مخمر_ مانیتول_ آگار ( yeast extract manitol agar, YEM ) کشت و تشتک‌ها در دمای 25 تا 28 درجه سلسیوس نگهداری شد. پس از ظهور و خالص سازی کلنی‌های باکتری با کشت تک کلنی‌ و جداسازی دوباره‌ی تک، خصوصیات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی جدایه‌ها تعیین گردید. جدایه‌ها دارای کلنی‌های محدب سفید رنگ و یاخته‌های گرم منفی بودند. جدایه‌ها اکسیداز و کاتالاز مثبت بودند. جدایه‌‌ها قادر به تولید لوان بودند ولی توانایی تولید اندول، استوئین، مواد احیا کننده از ساکارز و تولید گاز از گلوکز را نداشتند. رشد آن‌ها روی محیط آگار غذایی حاوی نمک 2 درصد متوقف شد و تویین 80 و ژلاتین را هیدرولیز نکردند و همگی تیروزیناز و لسیتیناز منفی بودند. بر اساس خصوصیات فنوتیپی و مقایسه نقوش الکتروفورزی پروتئین‌های سلولی جدایه‌ها با یک جدایه‌ی جنس Rhizobium موجود در بخش گیاه پزشکی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، شباهت بالای جدایه‌ها با جنس Rhizobium مشخص گردید. به‌منظور شناسایی دقیق‌تر جدایه‌ها توالی نوکلئوتیدی ژن 16S ریبوزومی یک جدایه با به کارگیری یک جفت آغازگر یونیورسال(fd1, rd1) با PCR تکثیر و توالی نوکلئوتیدی آن توسط شرکت ماکروژن (Macrogen) کره‌ی جنوبی تعیین گردید. مقایسه توالی ناحیه 16S با توالی‌های موجود در ژن بانک، مشخص ساخت که جدایه نماینده بالاترین شباهت (۹8%) را با گونه‌های جنس Rhizobium دارد. این اولین گزارش از جداسازی گونه‌ای Rhizobium از گره ریشه ی توسکای ییلاقی در ایران است.
کلیدواژه ها