همراهی یک فیتوپلاسما از گروه 16rXII با زردی تاک در منطقه چاه گیر ابرکوه در استان یزد

عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران

زردی فیتوپلاسمایی یکی از بیماری های مهم و اقتصادی انگور در نقاط مختلف جهان است. تاکنون فیتوپلاسماهایی متعلق به گروه های آر ان ای ریبوزومی مختلف شامل 16SrI، 16SrIII، 16SrV، 16SrVII ، 16SrXII و 16SrXXIII همراه با زردی تاک گزارش شده اند. در بازدید های سال 1393از منطقه چاه گیر ابرکوه در استان یزد در یک رقم انگور قرمز علائم ضخیم شدن ، لوله شدن و قرمز ی برگ , خزان شدن، سرخشکیدگی و زوال مشاهده گردید. از پنج تاک دارای علایم بیماری قلمه تهیه و در گلدان کاشته شد. یک سال بعد با استفاده از سس (Cuscuta campestris Yank.) عامل زردی از پنج تاک جوان حاصل از کشت قلمه به پنج پروانش سالم حاصل از کشت بذر انتقال داده شد. در پروانش های مایه زنی شده، علائم بیماری های فیتوپلاسمایی شامل زردی، ریزبرگی، کاهش فاصله میانگره، گل سبزی و برگسانی ظاهر شد. ردیابی فیتوپلاسما در نمونه های دی ان ای کل استخراج شده از پنج تاک دارای علایم در طبیعت و پنج بوته پروانش مایه زنی شده با سس با استفاده از آزمون های پی سی آر مستقیم با جفت آغازگر P1/P7 و پی سی آر دو مرحله‌ای با جفت آغازگرهای P1/P7در دور اول و R16mF2/R16mR1 در دور دوم انجام شد. در پی سی آر مستقیم قطعات مورد انتظار ( تقرییا 1800 جفت باز از اپرون آر ان ای ریبوزومی) در پروانش های مایه زنی شده ودر پی سی آر دو مرحله ای قطعات تقریبا 1400 جفت بازی از ژن ار ان ای زیبوزومی 16S در نمونه های تاک های دارای علائم در طبیعت و پروانش های مایه زنی شده تکثیر شد. تحت همین شرایط در تاک ها و پروانش های فاقد علائم چنین قطعاتی تکثیر نشد. محصول پی سی آر دو مرحله ای پنج نمونه تاک دارای علائم و پنج نمونه پروانش مایه زنی شده به طور مستقیم تعیین ترادف شدند. میزان همولوژی تمامی ترادف های به دست با یکدیگر 100% بود. ناحیه تکثیری جفت آغازگر R16F2n/R16R2 یکی از نمونه های تاک برای آنالیزهای مولکولی مورد استفاده قرار گرفت. جستجو با برنامه بلاست نشان داد که فیتوپلاسمای همراه با زردی تاک در منطقه چاه گیر متعلق به گروه ار ان ای ریبوزومی 16SrXII (Candidatus Phytoplasma solani) می باشد. چند شکلی طولی قطعات برش(RFLP) مجازی نشان داد که فیتوپلاسمای زردی انگور چاه گیر به زیر گروه A در گروه 16SrXII تعلق دارد. آنالیز فیلوژنتیکی این فیتوپلاسما را با گروه 16SrXII و نزدیکتر به زیر گروه 16SrXII-A طبقه بندی کرد. این اولین گزارش از وجود بیماری زردی انگور در استان یزد و همراهی یک فیتوپلاسما از زیر گروه 16SrXII-A با آن می باشد. پیشتر در استان های فارس، لرستان و خراسان رضوی همراه با بیماری زردی انگور فیتوپلاسما هایی از این زیر گروه گزارش شده اند.

فیتوپلاسمای همراه با زردی تاک؛ 16SrXII؛ آنالیزهای مولکولی