بررسی فراسنجه های زیستی پروانه‌ی مینوزگوجه فرنگی (Tuta absoluta (Meyric (Lepidoptera: Gelechiidae)در دو دمای مختلف

عنوان دوره: بیست و یکمین کنگره گیاه پزشکی ایران
نویسندگان
چکیده
پروانه‌ی مینوز گوجه فرنگی(Tuta absoluta (Meyric یکی ازآفات مهم گوجه فرنگی محسوب می شود. منشا این آفت آمریکای جنوبی است. مینوز گوجه فرنگی در ایران تا سال 2010 جز آفات قرنطینه ای بوده و برای اولین بار نمونه هایی از این آفت از روی گوجه فرنگی در نوامبر 2010 از ارومیه در استان آذربایجان غربی جمع آوری گردید. در بررسی حاضر پارامترهای زیستی این آفت در دو دمای مختلف مورد مطالعه قرارگرفته است. به منظور پرورش حشرات آزمایشگاهی، برگهای آلوده از مزارع اطراف شهرستان بناب استان آذربایجان شرقی جمع آوری شد. حشرات آزمایشگاهی نسل یک در این آزمایش مورد استفاده قرارگرفت. تغذیه حشرات با استفاده از برگ بریده رقم سوپراسترینB گوجه فرنگی تحت دو دمای 25 و 30درجه سلسیوس، رطوبت نسبی5±65درصد و دوره‌ی نوری 16 ساعت روشنایی 8 ساعت تاریکی صورت گرفت. داده‌های بدست آمده توسط برنامه‌ی دو جنسی سنی- مرحله‌ای چی (2014) تجزیه گردید. در دمای 30 درجه ی سلسیوس میانگین طول مراحل رشدی دوره تخم، لارو، شفیره و حشره کامل به ترتیب 3.64، 9.44، 7.67 و 7.89 روز، همچنین طول دوره ی تخم،لارو،شفیره و حشره کامل در دمای 25 درجه به ترتیب4.77، 10.44، 8.89 و 8.23 روز ثبت شده است. نرخ خالص تولیدمثل (R0) در دمای 25 و 30 درجه به ترتیب41.13و22.52 ماده، مقدار نرخ ذاتی افزایش جمعیت 0.13و 0.12 ماده، متوسط زمان نسل 27.33 و 24.83 روز و نرخ متناهی افزایش جمعیت 1.14 و 1.13ماده و مقدار نرخ ناخالص تولیدمثل 62.39 و 58.95بدست آمد. نتایج این بررسی نشان می دهدکه دمای30 درجه سلسیوس در مقایسه با دمای 25 ضمن کاهش متوسط زمان نسل پروانه مینوز گوجه فرنگی، اثرات منفی بر روی پارامترهای زیستی آن دارد. کاربرد نتایج این مطالعه برای پرورش انبوه این حشره درشرایط مطلوب آزمایشگاهی و برنامه ریزی برای مدیریت آن در شرایط دمایی مختلف قابل استفاده می باشد.
کلیدواژه ها